Frå fjell til havbotn og vice versa
Forskingssenteret blei etablert i 2013 og har eit budsjett på heile 230 mill NOK over ein periode på åtte år. Midlane kom frå Forskingsrådet, Troms fylkeskommune (RDA-midlar), dei deltakande oljeselskapa, og dei akademiske partnarane. I denne åtteårsperioden ventar ARCEx å utdanne 30 doktorar og postdoktorar.
– Vi har eit veldig spennande og dynamisk fagmiljø, der seks universitet, fire forskingsinstitutt og åtte oljeselskap deltek, seier senterleiar og professor Alfred Hanssen.
I følgje leiaren er det difor mange ulike innfallsvinklar og interesser som ligg til grunn for deltaking i senteret. Men felles for alle ligg søken etter kunnskap om geologi og økosystem i arktiske område, og utvikling av leiteteknologi som passar i desse områda.
Dekket eit breitt spekter
Senteret knyter saman oljeselskap som vil vite meir om mogelege olje- og gassressursar i nord og geologar, teknologar og marinbiologar som vil vite meir om utforminga av landskapet og den hårfine balansen mellom planter og dyr i arktiske strok.
Konferansen samla cirka 50 deltakarar og presentasjonane dekker eit breitt spekter av tema, frå de øvste fjelltoppar med bergformasjonar og lagdelte sediment, via isen på havoverflata, gjennom vannsøyla, på havbotnen og nedst i den vertikale aksen, komposisjon av grunnen under havet.
I tillegg til å kartlegge geologiske strukturar og biologiske organismar presenterte forskarane utvikling av ny teknologi, som droneteknologi og seismiske teknikkar som gir færre støyulemper i havet.
Mange interesser
Spennet i fagpresentasjonen vert best beskriven med døme på noko av det som blei presentert: Landskapsformasjonar og avsetjingar på Svalbard, tektoniske mønster på havbotnen i Barentshavet, modellar for korleis oljesøl kan påverke torskebestanden og bruk av dronar til å kartlegge både isfjell og kval, spreiing av olje- og gassressursar i Arktis og verktøy for analyse av sikkerheit og risiko.
– Det har sjølvsagt vore utfordrande å sameine så ulike interesser spreidde over så mange institusjonar og selskap, men vi konstaterer at prosjektet er godt i rute. Vi har fått folk på plass ved alle lærestadane, og vi produserer solide forskingsresultat som vert publiserte i internasjonale topptidsskrift. Vi meiner også at vi har klart å skape eit godt miljø for å utføre tverr- og fleirfagleg forsking, og vi legg vekt på trivsel for å få forskarane til å produsere meir, seier Hanssen.
